De zenuwen gieren door mijn lijf

Er is een groot verschil tussen stress, fobieën en angsten, maar in alle gevallen gieren de zenuwen door je lijf. Je reactie op bedreigende situaties, mensen en dieren zorgt voor de adrenaline shot, stress en de angstreactie. Bij stress zijn het vaak situaties waarin veel van je gevraagd wordt. Bij angsten en fobieën zijn het vaak onverwachte dingen waar je heftig van schrikt en in paniek raakt.

Fobieën zijn een soort psychische reflex; je ziet iets en meteen is de angst daar. Je kunt er niet aan ontkomen (wel na de juiste aanpak uiteraard). Angsten (behalve als ze op trauma gebaseerd zijn) praat je jezelf aan. Je fantasie neemt een loopje met je. Nou ben ik wel een voorstander van fantaseren, maar dan alleen als het prettig voelt.

Waarom fantaseer je angsten die stress geven?

Stel dat je bang bent om alleen in het donker thuis te zijn. Als je dan voor het slapen gaan naar een vette horrorfilm gaat kijken (waarin voornamelijk alleenstaande mensen afgeslacht worden), dan is het wel duidelijk dat je daarna heel slecht slaapt. Dat moet je dus niet doen! Uiteraard weet je dit zelf ook wel, maar om de een of andere reden blijf je het doen. In dit artikel ga je ontdekken wat de achtergrond is en hoe je stress en angsten aanpakt en loslaat. Realiseer je nu alvast dat de oorsprong van angsten in je eigen fantasie ligt.

Spannende verhalen

Meestal komen je fantasieën voort uit meer subtiele ervaringen. Bijvoorbeeld door spannende verhalen over inbraken, mensen die in bed overlijden, mensen die niet weg kunnen komen, dat er brand uitbreekt, auto’s die voor de deur weggehaald worden, vandalisme, niet weten wat je moet doen als het alarm afgaat en ga zo maar door. Gewoon dingen die je gehoord hebt op feestjes, gezien hebt op tv, of gelezen hebt in de krant.

Mensen kunnen zich prima voorbereiden op toekomstige situaties: Je kunt voorafgaand aan een examen de theorie bestuderen en je kunt vooraf een vakantie plannen. Dat voelt meestal wel prettig. Op dezelfde manier kun je een rampspoed voorspellen. Dat voelt als angst. Je gebruikt op dezelfde manier (leer-)ervaringen uit het verleden. Maar je doet nog iets extra:

Je wilt dat je voorspellingen uitkomen.

Als er écht iets aan de hand is voelt iedereen angst. Als mijn vliegtuig neerstort, gieren bij mij ook de zenuwen door mijn keel. Als er een inbreker binnenkomt terwijl je in bed ligt, raakt vrijwel iedereen in paniek. Je kunt dan op drie manieren reageren: vechten, vluchten of bevriezen. Maar daar hebben we het in deze voorbeelden niet over: het gaat er nu om dat je angst fantaseert terwijl alles veilig is. De oplossing is uiteraard heel simpel:

Vervang je negatieve gedachten door positieve!

Tip 1: Zorg voor externe veiligheid

Er zijn vele manieren om je omgeving veiliger te maken. Veel mensen met stress en angsten gaan ervan uit dat iets op een bepaalde manier geregeld is dat je het daar dan mee moet doen. Dat ik natuurlijk onzin. Neem gewoon de controle over je eigen situatie terug. Bijvoorbeeld bij angst om alleen in het donker thuis te zijn:

  • Zorg voor goed hang en sluitwerk. Installeer eventueel een inbraakalarm. Controleer alle deuren, ramen, sloten, verlichting en het alarm. Kijk even in elke ruimte in huis en weet zeker dat er niemand verstopt zit. Kijk even onder je bed. Leg je telefoon naast je bed.Misschien klinkt dit een beetje kinderachtig, maar het werkt gewoon. Je hoeft je nergens voor te schamen.
  • Heel veel mensen hebben om die reden een soort talisman op zak, of een pilletje voor als ze in paniek zouden raken.Ze hebben dat pilletje nooit nodig, omdat ze weten dat ze het bij zich hebben (ze raken helaas in paniek als ze constateren dat ze het pilletje per ongeluk niet bij zich hebben). Zoek je eigen manieren om externe veiligheid te creëren.

Tip 2: Zorg voor interne veiligheid

Er zijn veel manieren om jezelf van binnenuit veilig te voelen. Je lijf reageert vanuit je reptielenbrein, maar je denkvermogen is prima in staat om te beseffen dat zo’n heftige reactie niet nodig is. Hierdoor komt je lijf weer tot rust. Hierbij enkele tips als de zenuwen door je lijf gieren:

  • Zorg voor structuur: Weet wat je moet doen als er iets gebeurt. Maak afspraken over procedures. Zorg dat je het alarmnummer 112 in je telefoon hebt staan. Wat doe je eerst als het alarm afgaat. Wie moet je bellen als je ziek wordt. Hoe lang duurt het voor je hulp krijgt.
  • Controleer of je gedachten eigenlijk wel kloppen: Vraag aan jezelf: Is deze angst reëel? Wat kan er nou eigenlijk gebeuren? Hoe erg zou het zijn als het fout zou gaan?
  • Laat je angst gewoon toe: Op het moment dat je je angsten toelaat, worden ze vanzelf minder. Als je ze wegdrukt worden ze alleen maar erger. Ze willen gezien en erkent worden.
  • Blijf rustig doorademen: Bij angst stokt je adem; als je weer gaat ademen gaat de energie weer stromen en kom je tot rust.
  • Ontspan je spieren: Bij angst verkrampen je spieren. Gewoon even op de spanning in je spieren concentreren en dan fysiek loslaten.
  • Ontspan ook je tong en je kaken. Door de sterke interne dialoog ga je je kaken aanspannen. Door ze te ontspannen, zal de interne dialoog tot rust komen.

Tip 3: Verzet je zinnen en denk aan andere dingen

Denk aan versterkende dingen: Denk aan dingen, situaties en mensen waar je heel gelukkig en blij van wordt: Door je gedachten te verzetten roep je vanzelf een prettig gevoel op.

Stel de juiste vraag: 

Perfecte vragen die je vaak kunt herhalen zijn:

  • ‘Hoe is het nu ik me helemaal veilig voel?’
  • ‘Hoe voelde het toen ik helemaal rustig was?’
  • ‘Hoe is het als ik nu heerlijk ontspannen in slaap val?’
  • ‘Hoe was het toen ik zo snel en diep in slaap viel?

Geen antwoord geven; alleen de vraag stellen en verder niets verwachten. Gewoon laten gebeuren wat er gebeurt.

Stel oplossingsgerichte vragen: 

Doe dit in plaats van probleemgerichte en angstverhogende vragen. Bijvoorbeeld:

  • ‘Hoe zal ik me morgenvroeg voelen als alles goed is gegaan?
  • ‘Wat zullen mijn naasten aan me merken als ik heerlijk ontspannen alleen thuis kan zijn?’
  • ‘Wat kan ik nu doen om me in deze situatie helemaal ontspannen en veilig te voelen?’

Mijn beste advies:

Gebruik eventueel een goede methode om je angsten weg te nemen. Als bovenstaande stappen niet voldoende zijn om helemaal tot rust te komen, dan kun je eventueel een effectieve methode toepassen om je spanning weg te nemen. Hieronder krijg je gratis een perfecte methode uit om aan angsten snel te stoppen.

Als onderstaande zelfhulptechniek niet voldoende is dan volg je een training Persoonlijke Kracht. Bij complexe sociale angsten kun je beter de training Persoonlijk Leiderschap volgen.

Effectieve methode om angsten los te laten

Spanning, angst of stress moet door je lijf bewegen om het te kunnen voelen. Als hij niet meer beweegt, krijgt het geen aandacht meer en is het weg. Dit gezegde klopt dus helemaal. Onderstaande methode maakt hier heel handig gebruik van en stopt direct je angsten.

Zoals je nog wel weet van de natuurkundeles op de middelbare school, heffen tegenovergestelde bewegingen elkaar op. Voor je angsten betekent dit, dat als je de beweging omdraait en die over de oude heen zet, dat de beweging stopt en de spanning weg is.

Als dit te technisch voor je is, dan volg je gewoon onderstaande methode. Die is ongelooflijk simpel en werkt tegelijk ongelooflijk goed. Hij stopt onmiddellijk je vervelend gevoel. Een vervelend gevoel is slechts een emotie die komt en gaat. Een mooie en snelle manier om angsten te stoppen is de gevoelsomdraaitechniek:

De gevoelsomdraaitechniek

Stap 1: Stel vast waar het vervelende gevoel begint

Voel waar het vervelende gevoel in je lijf zit en wijs het aan met je hand. Stel vervolgens vast waar het gevoel begint of begonnen is (dus waar het je lichaam inkomt).

  • Ps. Als je het gevoel nog niet zo makkelijk kunt lokaliseren, probeer dan andere manieren om het te vinden. Sluit bijvoorbeeld uit waar het níet in je lichaam zit.
  • Ps. Als het gevoel in je hele lichaam lijkt te zitten, dan moet je wat sneller voelen, waarschijnlijk is het dan een hele snelle beweging.

Stap 2: Stel vast hoe het vervelende gevoel in je lichaam beweegt

Het gevoel dient te bewegen om het in stand te kunnen houden. Stel vast hoe het door je lichaam beweegt. Blijf deze beweging volgen tot het einde. Mogelijk komt het weer bij het beginpunt uit, mogelijk draait het in rondjes, stokt het ergens in je lichaam, of gaat het je lichaam weer uit.

  • Ps. Het gevoel kan van boven naar beneden lopen (of andersom), ronddraaien, van binnen naar buiten lopen (of andersom), op en neer slingeren, afknijpen, enz. enz.

Stap 3: Plaats het vervelende gevoel buiten je lichaam en kleur het in

Als je vast hebt gesteld hoe het vervelende gevoel door je lichaam loopt, dan plaats je het buiten je lichaam. Teken het in gedachten maar op een levensgroot tekenvel dat je vóór jezelf visualiseert. Geef het vervelende gevoel een bijpassende vervelende kleur.

  • Ps. Gebruik in gedachten kleurstiften of verfkwasten om de richting en vorm van het gevoel aan te geven. Dus strepen, lijnen, cirkels, slingerende bewegingen.

Stap 4: Draai het patroon om en geeft het een prettige kleur

Gebruik een contrasterende (prettige) kleur om het patroon nu in tegenovergestelde richting te tekenen. Dus als het eerst in rood van onder naar boven ging, dan teken je het nu in groen van boven naar onder.

  • Ps. Het is vaak prettig om je handen en armen mee te bewegen met de bewegingen van het inkleuren.

Stap 5: Plaats het omgekeerde patroon nu terug in je lijf

Visualiseer en voel dat de tegenovergestelde beweging in de nieuwe kleur door je lichaam loopt. Herhaal dit zo vaak als nodig is om het vervelende gevoel te laten verdwijnen. Doe de beweging steeds sneller en sneller, tot het werkelijk door je lichaam heen flitst. Stel vast dat het gevoel nu definitief verdwenen is.

  • Ps. Sommige mensen vinden het prettiger om de beweging juist te vertragen en het gevoel te laten uitdoven. Stel maar vast hoe het bij jou het beste werkt.

Tips om jezelf gewoon goed te voelen

Tip 1: Ga terug naar een moment dat je je heel erg goed voelde

Stap in een moment in het verleden, waarin je jezelf heel erg goed voelde. Zorg dat je het echt helemaal beleeft. Kijk dus door je eigen ogen, zie wat je toen zag, hoor wat je toen hoorde en voel wat je toen voelde. Maak het gevoel zo sterk en krachtig mogelijk.

Tip 2: Voel hoe dit prettige gevoel in je lichaam beweegt en versterk het

Ieder gevoel heeft zijn eigen patroon. Stel vast hoe dit prettige gevoel in je lichaam beweegt en versterk het door het heel vaak te herhalen en het langzaam maar zeker te versnellen (soms door het te vertragen). Maak het zo sterk mogelijk.

Tip 3: Denk er eens anders over

Het heeft geen enkele zin om te vechten tegen een vervelend gevoel. Hoe meer je het NIET wilt; hoe sterker het wordt. Dat komt omdat je er steeds aan moet denken om er vervolgens niet aan te denken. Bovendien mogen we ons best wel eens rot voelen; daar is helemaal niets mis mee (als het maar niet te lang duurt).

Tip 4: Geef jezelf een ‘goed’ advies

Op het moment dat je een vervelend gevoel hebt, dan zeg je gewoon tegen jezelf dat wat jij hebt, het ergste is van alles wat iemand kan overkomen. Alle andere mensen kunnen de pot op; jouw vervelende gevoel is gewoon véél erger en véél lastiger dan al het andere.

Dat er mensen met enorme oorlogstrauma’s lopen is gewoon flauwekul vergeleken bij jouw fobie (of welk ander vervelend gevoel je ook hebt). Herhaal dit vaak genoeg in je hoofd. Het gaat nu om jóu!

Tip 5: Ben mild voor jezelf

Misschien wel het allerbelangrijkste advies dat ik je kan geven: Ben mild voor jezelf. Kijk met liefde en dankbaarheid naar jezelf en situaties waarin je verkeert. Merk dat de energie dan heel snel gaat stromen. Het komt allemaal goed.

Wil je dit en nog veel meer zélf leren?

In Persoonlijke Kracht en Persoonlijk Leiderschap ga je niet alleen je sociale angsten, stress en burnout loslaten, maar ook grondig aan jezelf werken. Je komt helemaal in je kracht en dicht bij jezelf. Kijk gewoon eens wat ik voor je kan betekenen.

Over de schrijver
Jos Verheijden is ervaringsdeskundige senior Burnout Trainer & Coach en helpt ondernemers, MKB-directeuren, zelfstandigen en hoog opgeleide professionals bij het voorkomen en herstellen van burnout symptomen en gerelateerde klachten zoals stress, sociale angsten, uitstelgedrag, werkdruk, onzekerheid, overspannenheid, communicatie en leiderschap. Jos wil bijdragen aan het onafhankelijk en vrij maken van ondernemende mensen waardoor ze hun leven weer terug krijgen. Dat doet hij via zijn coaching, training, vlogs, blogs, interviews en documentaires.