Zo helpen hersengolven je met ontspannen en herstellen van burnout, stress en angsten
11 september 2023 

Zo helpen hersengolven je met ontspannen en herstellen van burnout, stress en angsten

Bij inspanning, vermoeidheid, uitputting en burn-out is het essentieel om je lichaam de kans te geven om te herstellen. De beste manier is om veel te slapen. In diepe slaap zul je mentaal en fysiek herstellen. Daarnaast is het belangrijk om ook overdag te ontspannen. Dat doe je door te mediteren, in de natuur te wandelen en lekker in flow te zijn. Hoe dat precies werkt en hoe je nóg dieper kunt ontspannen en herstellen dat leg ik je in dit artikel uit. Tevens krijg je een concrete oefening op basis van Binaural Beats die je dagelijks kunt doen.

De functies van hersenfrequenties

In je hoofd wordt continu informatie uitgewisseld via elektrisch stroompjes. Dat gaat in de verschillende delen van je brein op meerdere snelheden. Dat noemen we hersenfrequenties.

De hersenfrequenties bepalen hoe je informatie, perceptie en realiteit vormgeeft en verwerkt. Wat je in de ene frequentie leert is in een andere frequentie niet toegankelijk. Hoewel alle frequenties altijd aanwezig zijn, heb je een verbinding nodig om toegang tot elke frequentie te krijgen.

Die verbinding bereik je door te ontspannen, te mediteren en lekker in flow te zijn. Als je voornamelijk op de hogere frequenties werkt, dan zeggen we dat je veel in je hoofd zit. Dat je alles probeert te analysen en te bedenken. Vooral theoretisch geschoolde mensen doen dit.

Als je voornamelijk in de lagere frequenties werkt, dan ben je vooral fysiek actief. Dan zeggen we dat je veel te primair reageert. Maar ook dat je rondrent als een kip zonder kop. Dan reageer je heel primair op alles wat je waarneemt. Vooral praktisch geschoolde mensen doen dit.

Als de hogere en lagere frequentie ‘verbonden’ worden door de tussenfrequenties dan ben je heerlijk actief en helder in het hier en nu. Dan ben je lekker actief en neem je verstandige en gedragen beslissingen. Dan doe je rustig en ontspannen je ding. Dit is wat je wilt!

De onderverdeling van hersenfrequenties

Via meetapparatuur kunnen wetenschappers de verschillende hersenfrequenties meten. Ze zien ook in welke delen van je brein ze actief zijn en hun oorsprong hebben. De hersenfrequenties worden onderverdeeld in groepen met een bepaald bereik:

Gamma (25 – 70 Hz)

Gamma hersenfrequenties veroorzaken helderheid, eureka momenten en zorgen voor verbinding en alignment tussen hoofd, hart en buik breinen. Om alle voordelen te ervaren dienen ze gedragen te worden door lagere frequenties. Anders word je nerveus en geïrriteerd. Met name als je in de natuur bent gedijen gamma frequenties optimaal.

Bèta (13 – 24 Hz)

Bèta hersenfrequenties zorgen voor een heldere, bewuste en actieve geest. Ze zijn met name aanwezig bij normaal dagelijks functioneren, problemen oplossen en realiteit ervaren. De hogere Bèta frequenties veroorzaken stress, angst, overweldiging en paniekaanvallen. De lagere Bèta frequenties zorgen dat je jezelf bewust bent van je onderbewustzijn.

Alfa (8 – 12 Hz)

Alfa hersenfrequenties zijn verbonden met een relaxte helderheid en flow. Ze zijn belangrijk voor inzichten, creativiteit en reflectie. Met name omdat ze de verbinding zijn tussen de hogere en lagere hersenfrequenties. Ze veroorzaken coherentie tussen al je breinen. Ze openen je zintuiglijke ervaringen en je buikgevoel.

Thèta (4 – 7 Hz)

Thèta hersenfrequenties zijn met name aanwezig bij diepere reflectie, psychisch herstel, verwerken van ervaringen en het helen van trauma. Slapen en diepe meditatie stimuleren Thèta frequenties. Bij baby’s en jonge kinderen zijn Thèta frequenties sterk aanwezig. Thèta frequenties zijn voorbij taal en actief bewustzijn.

Delta (0,5 – 3 Hz)

Delta hersenfrequenties zijn verantwoordelijk voor fysiek herstel en het versterken van het immuun stelsel. Ze zijn met name aanwezig bij diepe slaap waar normaal gesproken geen helder bewustzijn is. Delta frequenties in diepe slaap zorgen ervoor dat je alle informatie en beslissingen verwerkt die je overdag hebt opgedaan.

Alfa frequenties zijn de verbindende factor

Met name Alfa hersenfrequenties zorgen voor de verbinding tussen de hogere en lagere frequenties. Als je weinig alfa activiteit hebt kan dat leiden tot stress, onrust, uitputting, doelloosheid, besluiteloosheid, uitstelgedrag, onzekerheid, oppervlakkigheid, add en adhd.

De vraag is dus hoe je Alfa hersenfrequenties kunt stimuleren en gebruiken!

Om meer Alfa hersengolven te produceren kun je mediteren, wandelen in de natuur, lekker in flow zijn, iets ontspannends doen, mindfulness beoefenen, je bewustzijn verruimen, je kaak en tong ontspannen, je hartcoherentie verhogen én je kunt naar Binaural Beats luisteren.

1. Stimuleer Alfa frequenties via hartcoherentie

Behalve je brein in je hoofd heb je ook nog een ander brein: Je hartbrein. Er is een directe verbinding via zenuwbanen tussen je hersenen en je hart. Het is interessant dat er méér signalen van je hart naar je hersenen gaan dan andersom. Het hart en de hersenen communiceren intensief met elkaar, en samen weer met het lichaam.

De vorm van de signalen bepalen voor een belangrijk deel hoe we ons voelen. Zijn de signalen harmonieus dan voelen we ons goed, zijn ze chaotisch, dan voelen we ons slecht. De zenuwimpulsen gaan van het hart rechtstreeks naar een onderdeel van het reptiele brein:

De Medulla

De medulla regelt onder andere je bloeddruk en het autonome zenuwstelsel. De signalen worden verder geleid naar je emotionele brein. Met name de amygdala reageert op deze hartsignalen en scant het lichaam op wat er allemaal gebeurt. Daarna zal je cortex bedenken wat er speelt en dit gevoel een naam geven.

Een verstoorde hartritme-variatie met onregelmatige pieken en dalen stuurt feitelijk de boodschap naar de hersenen dat we van slag zijn. Dit leidt er zelfs toe dat we niet eens meer helder kunnen denken. Je reageert met een vervelende emotie en blokkeert de hersenen om optimaal te functioneren.

Een mooie regelmatig golvende hartritme-variatie stuurt de boodschap naar de hersenen dat we in balans en veilig zijn. Je hersenen ‘ontspannen’ en kunnen hun volle potentie benutten en optimaal samenwerken. Je bent helder en zult snel reageren. Je voelt je goed. Je bent in flow en aligned.

Zowel je hartritme als je hartritme-variatie veranderen constant.

Elke hartslag is anders. Elke tijdsinterval tussen hartslagen is anders. Dit noemen we hartritme variatie. Hartcoherentie laat zien hoe de samenhang van die variatie is. Als de intervallen mooi geleidelijk langer en korter worden dan noemen we dit een hoge hartcoherentie.

Alignment heeft alles te maken met hartcoherentie. Als je aligned bent zul je een optimale hartcoherentie hebben. Andersom werkt het ook: Als je je hartcoherentie verhoogt, zal je snel aligned zijn. En het mooiste is, dat je heel makkelijk hartcoherentie kunt bereiken. Je kunt je mate van hartcoherentie meten en zichtbaar maken met de Emwave2 (even googelen).

Hartcoherentie bereik je in enkele minuten en in slechts drie stappen:

Stap 1 is Focus: Concentreer je op je hartgebied (midden in je borst).
Stap 2 is Ademen: Doe net alsof je door je hart in- en uitademt. Adem heel ritmisch en iets langzamer dan normaal.
Stap 3 is Voelen: Roep een positief gevoel op (waardering, genegenheid, dankbaarheid). Zorg ervoor dat je dit gevoel ook echt ervaart (dus niet alleen bedenken, maar écht voelen).

In mijn training en coaching leer je deze en andere technieken nauwkeurig toepassen. Je zult jezelf snel beter voelen en meer in je kracht komen. Hierdoor groei je in persoonlijke effectiviteit, kracht en leiderschap.

2. Binaural beats om Alfa frequenties te genereren.

Binaural beats ontstaan uit twee verschillende tonen: Een toon voor het linkeroor en een andere toon voor het rechteroor. Het verschil tussen de twee tonen zorgt ervoor dat het brein een derde verschiltoon genereert. Deze derde toon wordt de binaural beat genoemd.

Deze binaural beats komen overeen met de verschillende hersenfrequentie en helpen je dus om in een bepaalde stemming te komen. Je hoeft slechts een koptelefoon op te zetten en de tonen aan te zetten. Je hoeft er niet actief naar te luisteren want je brein doet vanzelf het werk voor je.

Afspeellijst op Spotify

Op Spotify vind je allerlei gratis nummers met binaural beats. Meestal wordt de binaural beat wat interessanter gemaakt door er muziek en vogelgeluiden bij te zetten. Anders is het wat saai!

Ik heb zelf ook een afspeellijst aangemaakt die bedoeld is om je lichaam te ontspannen en te herstellen. Met name als je burnout, overspannen, uitgeput of moe bent. Omdat je hoofd overloopt van het analyseren, of als je de verbinding met je lijf kwijt bent.

Binaural beats om te ontspannen en te herstellen

Ik heb een eenvoudige oefening voor je gemaakt om je lijf en hoofd te ontspannen en te herstellen. Ik combineer een aantal methodieken om het zo eenvoudig, praktisch en effectief mogelijk te maken.

Spotify afspeellijst met binaural beats

Via deze link ga je naar de afspeellijst ‘Binaural Induction‘ die ik op Spotify aangemaakt heb:

Klik hier om naar mijn afspeellijst ‘Binaural Induction’ op Spotify te gaan.

Je dient de nummers met stereo oordopjes of koptelefoon te beluisteren (anders werkt het niet). Zet het volume op een prettig niveau (je mag best nog omgevingsgeluiden horen). Ga lekker ontspannen zitten of liggen. Luister de nummers in de volgorde van de lijst (klik op het eerste nummer en niet op ‘shuffle’ want dan gooit Spotify alles door elkaar). ps. Dit kan alleen bij premium.

Stimuleer extra Alfa frequenties

Om extra Alfa frequenties te stimuleren volg je bij het starten van de afspeellijst deze stappen (ps je kunt deze stappen als losse oefening toepassen):

  • Ga op een rustige plek zitten en sluit je ogen
  • Ontspan je tong en je kaak
  • Vertraag langzaam je ademhaling
  • Verruim je bewustzijn (wordt je bewust van de ruimte om je heen)

Wat gebeurt er als je naar deze afspeellijst luistert?

Je gaat eerst Alfa frequenties oproepen om de verbinding te openen. Dan zak je naar Thèta voor mentaal herstel. Vervolgens zak je verder naar Delta voor fysiek herstel. Terwijl je heerlijk ontspannen in Delta bent, ga je Gamma hersengolven produceren voor meer helderheid en energie.

Ik sluit af met een lekker housenummer (Reset your Brain) om weer wakker te worden en terug in het hier en nu te komen (wel zo handig!).

Probeer deze oefening minimaal één keer per dag te doen! Je zult vrij snel verandering bemerken.

Wil je meer weten en leren hoe je kunt ontspannen en herstellen?

In een ander artikel op deze blog vind je mijn gratis meditatiecursus. Doe die ook eens en kijk hoe je mediteren kunt combineren met binaural beats en wandelen in de natuur. Zorg dat je zo flexibel mogelijk bent in de mogelijkheden om meer Alfa hersengolven te produceren.

Op Spotify vind je ook afspeellijsten met uitsluitend Alfa, Theta, Delta of Gamma frequenties. Je kunt die gebruiken als je jezelf op één frequentie wilt concentreren. Bijvoorbeeld bij studeren (Alfa), slapen (Delta) of creativiteit ontwikkelen (Gamma). Gewoon proberen!

In mijn programma Persoonlijk Leiderschap leer je nog veel meer technieken en inzichten over energie, leiderschap, assertiviteit en communicatie. Ik vind het voor mezelf enorm belangrijk om me continu te ontwikkelen en wil jou daar ook graag bij helpen.

Over de schrijver
Jos Verheijden is ervaringsdeskundige senior Burnout Trainer & Coach en helpt ondernemers, MKB-directeuren, zelfstandigen en hoog opgeleide professionals bij het voorkomen en herstellen van burnout symptomen en gerelateerde klachten zoals stress, sociale angsten, uitstelgedrag, werkdruk, onzekerheid, overspannenheid, communicatie en leiderschap. Jos wil bijdragen aan het onafhankelijk en vrij maken van ondernemende mensen waardoor ze hun leven weer terug krijgen. Dat doet hij via zijn coaching, training, vlogs, blogs, interviews en documentaires.